HONDENTUIG

Tips voor veilig gebruik in de bergen

Een veilig hondentuig is essentieel voor de veiligheid en het comfort van jouw trouwe hondenmaatje tijdens outdooractiviteiten buitenshuis. Hondentuigjes… het internet staat erover volgeschreven en menig dierenwinkel puilt tegenwoordig uit van de vele verschillende tuigjes. En dat is een goede zaak. Er is de laatste decennia veel meer aandacht gekomen voor het welzijn van honden, met het dragen van tuigjes als gevolg. Maar ze zijn lang niet allemaal comfortabel voor de hond of geschikt voor in de bergen.

In deze blog ga ik dieper in hoe je een goede keuze kunt maken voor het juiste comfortabele tuigje tijdens wandelingen in de bergen.

Inhoudsopgave

1: De pasvorm

2: Breedte van de banden

3: Materiaal

4: Welke factoren spelen een rol in de bergen?

5: De beste tuigjes voor in de bergen

6: Tot slot

Allereerst, voordat ik in ga op de specifieke kenmerken voor een tuigje in de bergen, leg ik uit waar een goed tuigje in zijn algemeenheid aan zou moet voldoen. En als ik het heb over ‘goed’, dan bedoel ik daarmee dat het comfort voor de hond zo groot mogelijk is (en niet het comfort of gemak voor de mens).

1. DE PASVORM

Een goed hondentuig past bij de grootte en lichaamsbouw van de hond. Te losse tuigen kunnen afglijden, terwijl te strakke tuigen ongemak veroorzaken en de ademhaling kunnen belemmeren. Daarnaast mag een hondentuig de hond op geen enkele manier belemmeren in een vrije beweging. Dat betekent dat de hond alle bewegingen kan maken zonder pijn te voelen, zonder plekken die knellen en zonder tegendruk op specifieke gewrichten of lichaamsdelen.

Een goed hondentuig houdt de schoudergewrichten en de hals vrij en rust als het ware op het borstbeen. De oksels horen vrij te zijn zodat er niets kan schuren, knellen of pijn kan doen. Het tuigje is het liefst verstelbaar, bij zowel de hals, de borst als de romp, zodat je de meest comfortabele maat voor de hond kunt creëren. Hiermee kom je al snel uit op een Y-tuigje zoals op onderstaande foto’s.

Helaas zie je veel tuigjes met een horizontale band over het borstbeen, dit zorgt er per definitie voor dat een hond belemmert wordt in zijn natuurlijke bewegingen van de schoudergewrichten. Loopt de hond aan de lijn met spanning erop, dan wordt de belemmering nog erger.

Op de lange termijn kan dit blessures tot gevolg hebben. Ga maar na wat het met jou zou doen als je constant zou worden belemmerd of geremd in je eigen natuurlijke bewegingen, daar word je niet blij van en je lijf zeker niet. Je kunt je spieren dan niet optimaal bewegen.

Deels worden tuigjes met een horizontale borstband gebruikt vanwege een gebrek aan bewustzijn hierop en deels worden ze gebruikt met als reden de hond te corrigeren. Een hondentuig dat een hond corrigeert, tegen bijvoorbeeld trekgedrag, is wellicht handig voor de eigenaar maar beslist niet comfortabel voor de hond. En zeker niet als je langere tochten gaat maken in de bergen.

Trekgedrag bij honden vraagt vooral kennis en kunde bij de eigenaar. Maar dit is een ander thema waar ik een heel boek aan zou kunnen wijden, daar leent deze blog zich niet voor.

Onderstaande tuigjes herken je vast wel uit het dagelijks leven. De buurman gebruikt er één, iemand op de hondenschool, of misschien zelfs wel jijzelf.

De bedoeling van dit tuigje is correctie bij trekgedrag doordat de dunne touwtjes zeer onaangenaam voelen als er veel spanning op staat. En dat niet alleen, het dunne koord snijdt met gemak in het gevoelige okselgebied wat zeer onaangenaam is voor de hond.

Dit tuigje omhuld het lichaam teveel en heeft geen losse soepele banden die zich naar het lichaam van de hond vormen waardoor echt vrije beweging niet mogelijk is. Als het gaat om ontsnappen, dit zijn tuigjes waar honden zeer makkelijk uit kunnen glijden.

Door de horizontale borstband worden de schoudergewrichten en daarmee ook de voorbenen belemmerd in een vrije beweging. Zeker voor honden die aan de lijn lopen of die erg trekken aan de lijn zal dit veel belemmering geven. Ook dit tuig kunnen honden zich makkelijk uitwurmen.

Deze is bedoeld als anti-trektuig. Ook hier zorgt de horizontale borstband voor een belemmering van vrije natuurlijke bewegingen van de gewrichten van de schouders. Daar komt nog eens bij dat een trekkende hond continue uit balans wordt gebracht door de spanning aan de voorzijde.

Tot zover een globaal overzicht van tuigjes die qua vorm wel en niet comfortabel zijn voor honden. Onderstaand nog even een duidelijk overzicht van de verschillende type tuigjes en hoe deze om het lichaam zitten.

Als jij comfort voor je hond hoog in het vaandel hebt zitten, kies dan voor één van de twee eerste tuigjes waar een groen vinkje bij staat. Je hoeft bij een volwassen hond maar één keer een goed tuigje aan te schaffen, daar doe je in principe een heel hondenleven mee. Dus kwaliteit én comfort is wat waard.

2. BREEDTE VAN DE BANDEN

Iets anders wat bijdraagt aan comfort en veiligheid is de breedte van de banden van het hondentuig. In welke mate dit comfortabel is voor een hond hangt af van de verhoudingen ten opzichte van het lichaamsformaat. Bij grotere honden gebruik je bredere banden. Hoe breder een band, hoe meer gewicht of kracht er kan worden verdeeld over een bepaald oppervlakte, hoe meer comfort voor de hond. Je kijkt hierbij vooral naar de lichaamsverhoudingen.

Over het algemeen zijn de bandbreedtes van hondentuigjes die te koop zijn aangepast aan de grootte van de honden. Het spreekt voor zich dat je bij een Bull Mastiff geen bandje van 8 mm gaat gebruiken en bij een Mopshond geen band van 4 cm breed. Even los van het feit dat een bandje van 8 mm niet sterk genoeg is voor een Bull Mastiff, is het ook niet comfortabel.

3. HET MATERIAAL

Dan heb je nog vele soorten materiaal om uit te kiezen. Kies een tuig gemaakt van duurzaam en comfortabel materiaal, zoals nylon of gewatteerde stof, dat niet schuurt of irriteert. Hieronder een aantal factoren waar je op kunt letten qua materiaal, het is:

• zacht

• sneldrogend

• licht van gewicht

• sterk genoeg voor het type hond

• duurzaam

• soepel

• ademend

ZACHT

Een hondentuig van zacht materiaal is comfortabel voor een hond en voorkomt schuren of snijden. Sommige tuigjes hebben gevoerde binnenkanten voor extra zachtheid. Het nadeel hiervan is dat dit meestal niet snel droogt waardoor dit bij honden die veel het water in gaan minder geschikt is.

SNELDROGEND

Bij honden die gek zijn op water en hiervoor ook de mogelijkheid hebben tijdens een bergwandeling kun je kijken naar een stof die snel droogt. Zeker als je gaat kamperen dan is een doorweekt tuigje in je tent niet fijn. Zit je in de avond ergens lekker bij de kachel, dan is het minder van belang.

LICHT VAN GEWICHT

Een hondentuig van synthetisch materiaal is vaak lichter van gewicht dan bijvoorbeeld een leren tuig. Hoe minder ‘belasting’ een tuig op het lichaam van de hond aanbrengt, hoe comfortabeler het voor de hond is. Ook hierbij kijk je naar de lichaamsverhoudingen en het formaat hond in combinatie met de sterkte van het materiaal.

STERK GENOEG

Een hondentuig waar kracht op wordt gezet door een volwassen Duitse herder komt natuurlijk op meer spanning te staan dan bij een tuigje om een trekkende Chihuahua. Wat hierbij tevens van belang is zijn de gespen waarmee de banden worden vastgeklikt. Controleer of het tuig voorzien is van sterke en betrouwbare sluitingen en gespen die niet gemakkelijk los kunnen gaan tijdens het gebruik.

Je zit er niet op te wachten dat jouw hond uit het hondentuig kan schieten omdat een gesp los schiet, dit kan levensgevaarlijk zijn als je bijvoorbeeld je hond over een rivier tilt of over uitdagende rotsen. Kwaliteit is hier absoluut van belang.

DUURZAAM

Een goed hondentuig gaat een leven lang mee. Vanaf het moment dat een hond is uitgegroeid is het waardevol om te investeren in een kwalitatief goed tuig die aan al de eerder genoemde comfortabele factoren voor de hond voldoet.

SOEPEL

Soepel materiaal zorgt ervoor dat de banden mee kunnen bewegen met de bewegingen en de vorm van het lichaam zonder dat een hond uit het tuig kan schieten of dat er teveel ruimte tussen zit.

Houd er ook rekening mee dat als honden gaan rennen en hun ademhaling en de spanning in het lichaam toeneemt, dat de borstkas vergroot. Of simpelweg bij een diepe zucht. Dan is het niet fijn dat het tuigje te strak komt te zitten. Twee vingers tussen de band en het lichaam is een goede maatstaaf. Zowel om het lichaam als om de hals.

ADEMEND

Vooral bij actieve honden is het belangrijk dat het tuig voldoende ademt om oververhitting te voorkomen in de zomer.

4. WELKE FACTOREN SPELEN EEN ROL IN DE BERGEN?

Om hierop te kunnen antwoorden is het van belang om te kijken wat je plannen zijn in de bergen. Over het algemeen gebeuren er niet veel spannende dingen als je op de gebaande paden blijft. Maar dit is zeker niet overal het geval. Ook op de gebaande paden kun je uitdagingen tegenkomen met je hond, denk aan het oversteken van rivieren zonder brug of met een uitdagende brug of over grote rotsen moeten klimmen.

De meeste verrassingen kun je overigens voorkomen door een goede voorbereiding maar soms word je toch nog verrast. Daarnaast speelt het formaat van je hond een rol, kleine hondjes hebben vaak eerder ondersteuning nodig dan honden van 40 kilo.

Het belangrijkste item aan een hondentuig voor in de bergen is een handvat.

HANDVAT

Een stevige handgreep op de rug van het tuig kan handig zijn om je hond te kunnen ondersteunen bij uitdagend terrein. Voor kleine hondjes is het vaker nodig om af en toe te worden opgetild middels dit handvat, afhankelijk natuurlijk van het soort terrein waar je loopt. Niet alleen bij omhoog gaande bewegingen maar ook bij het naar beneden springen. Hiermee kun je ook de gewrichten een beetje ontzien.

Het is belangrijk dat een handvat – voor gebruik in de bergen – achterop de rug zit, ongeveer waar de ribben ophouden, en niet net achter de schouders. Het beste is om een handvat te hebben die met de lengterichting van de rug meegaat zodat het gewicht op een gelijkmatigere manier wordt verdeeld.

Een handvat in de breedte van het lichaam drukt als het ware de ribbenkast naar binnen als je een hond op zou tillen en dat is voor de hond niet prettig. Bij grote druk, zoals ontstaat als je een hond volledig optilt met het tuig, mag het materiaal niet in de huid snijden of iets afknellen.

Ik kwam een keer bij een rivier die ik alleen kon oversteken via een brug. De brug had een ladder die recht omhoog ging waardoor mijn hond van 30 kilo omhoog getakeld moest worden. Een gewoon tuig voldoet dan niet in zo’n situatie, daar schieten ze dan makkelijk uit. Gelukkig droeg hij de Web Master™ van Ruffwear, zoals op onderstaande foto. Deze heeft op twee plekken banden om de buik, eentje op de ‘normale’ plek rondom de ribbenkast, en eentje op de smalste plek rondom de buik achter de ribben. Hierdoor kan een hondenlichaam nooit uit het tuig schieten, behalve als er een gesp zou losgaan.

Ook als je hond per ongeluk ergens in zou vallen waar jij niet bij kan, in een greppel of tussen een paar rotsen, kun je altijd een touw naar beneden laten vieren met een haak eraan zodat je je hond weer omhoog kan takelen. Het zijn scenario’s waar je niet blij van wordt, maar met het juiste tuig kun je in ieder geval ergere situaties voorkomen.

5. DE BESTE TUIGJES VOOR IN DE BERGEN

Dan ben je natuurlijk benieuwd welke tuigjes voldoen aan de voorwaarden van veiligheid en comfort voor in de bergen. Onderstaande geef ik opties waarvan ik overtuigd ben van een goede kwaliteit. Het is de moeite waard om hierin te investeren. Allen voldoen aan de dubbele buikbanden en een handgreep in de lengterichting van de rug.

Mijn favoriet? De Flagline™ van Ruffwear vanwege het lichte gewicht, het draagcomfort en de veilige pasvorm met twee buikbanden.

Flagline™ van Ruffwear

Zeer licht van gewicht, een goede pasvorm en dubbele banden waardoor de hond niet uit het tuig kan schieten. Niet handig bij honden die veel in het water zijn. Geschikt voor alle formaat honden. Niet geschikt voor honden die erg aan de lijn trekken. Droogt relatief snel door de dunne stof.

Web Master™ van Ruffwear

Zeer stevig en robuust tuig. Niet fijn voor honden die het snel warm hebben of met een hele dikke vacht. Het materiaal is weinig ademend. Maar voor honden met een korte vacht of in koele omstandigheden is het een perfect tuig. Niet geschikt voor honden die veel aan de lijn trekken, het tuig gaat dan gemakkelijk schuiven. Blijft lang nat.

Doubleback™ Full Body van Ruffwear

Zeer licht van gewicht, een goede pasvorm en extra banden waar de hond met de achterpoten doorheen gaat voor extra veiligheid en extra draagcomfort. Dit tuig heeft daardoor twee handvaten, eentje op de rug en eentje bij het bekken. Ideaal voor honden die veel en vaak getild moeten worden. Blijft lang nat.

Rock harness long van Nonstop Dogwear

Stevig en robuust tuig. Voor honden vanaf 20 kilo is dit tuig comfortabel, bij kleinere hondjes meestal niet vanwege de bredere banden. Alle gespen kunnen worden versteld in lengte en de voering is zacht. De rug is ademend vanwege de gaatjes in het schuim.

Line harness van Nonstop Dogwear

Stevig tuig waar je op kan bouwen. Goed om een hond net even te helpen met een zetje maar minder geschikt om volledig op te tillen. Alle gespen kunnen worden versteld in lengte en de voering is zacht. Zeer ademend vanwege de smalle banden.

6. TOT SLOT

De beste tuigen als het gaat om het volledig optillen van je hond zijn de Flagline, Webmaster, Doubleback & Rock harness. Voor honden die je een beetje ondersteuning wilt geven via het handvat in bergachtig terrein zijn de overige tuigen met handvat voldoende.

Hopelijk heb je zo een goed beeld kunnen krijgen van veilige en comfortabele hondentuigjes voor in de bergen. Het belangrijkste is dat ze er niet uit kunnen glijden (veiligheid voorop!) en daarnaast dat ze comfortabel zijn voor de hond. Ga altijd passen in een winkel, wat voor de ene hond wel fijn zit, past bij een andere hond totaal niet. Ze hebben nu eenmaal allemaal een ander lichaam en formaat, net als wij.

Dan rest mij alleen nog te zeggen: geniet van mooie tochten in de bergen!