FLEXLIJN VERSUS EEN LANGE LIJN
Wat zijn de risico’s en de nadelen?
Voor honden die aan de lijn lopen is het soort lijn van invloed op de kwaliteit van de wandeling en ook van invloed op het contact met jou tijdens de wandeling, wat weer van belang is voor jullie relatie. Steeds vaker krijg ik vragen over het gebruik van een flexlijn versus een lange lijn. En dat is een mooie ontwikkeling, dat er meer bewustzijn komt op het gebruik van een specifieke lijn die het welzijn van je hond ten goede komt.
In deze blog vertel ik je graag over het ‘hoe en waarom’ achter het gebruik van een flexlijn versus een lange lijn. Eigenlijk zou ik er wel een boek over kunnen schrijven, want elke reden die ik noem zou veel meer uitgediept kunnen worden, maar ik zal proberen het kort te houden.
LANGE LIJN >5 meter
Er zijn ontelbaar veel verschillende riemen die worden gebruikt bij honden met verschillende doeleinden. Ik beperk me in deze nieuwsbrief echter tot een lange lijn met als doel een fijne veilige wandeling voor zowel baas als hond.
De ideale riem om mee te wandelen (althans voor de hond):
- geeft de hond bewegingsvrijheid (> 5m of meer)
- beperkt de hond zo min mogelijk
- bezorgt de hond geen pijn of hinder
- maakt contact mogelijk tussen begeleider en hond
- is soepel en beweeglijk van vorm
- levert geen gevaar op voor mens of dier indien de riem plotseling los wordt gelaten
- kan niet gemakkelijk breken of slijten
- maakt geen geluid
- staat niet op spanning
- kan niet vast of klem komen te zitten bij vluchtgedrag
FLEXLIJN
We kennen ze allemaal wel, de flexlijn. Een lijn die veel gebruikt wordt in hondenland. Maar ook een lijn waar veel onwetendheid over bestaat. En daarom via deze weg een beetje opheldering.
Een flexlijn is een dunne lijn, eigenlijk een koord, wat zich in een kunststof behuizing bevindt met een automatisch oprolmechanisme in een katrol. De behuizing heeft een stevig handvat en als de hond van je wegloopt of dichter naar je toe komt, rolt de lijn zich automatisch in of uit. Super handig toch?
De flexlijn brengt gemak voor degene die het handvat vasthoudt, je hond krijgt automatisch de bewegingsruimte die het maximaal kan krijgen met de lengte van de lijn, daar hoef jij niets voor te doen. De hond kan in ieder geval meer ruimte innemen dan bij bijvoorbeeld een ‘normale’ vaste riem van twee meter. De flexlijn is (wat mij betreft) vooral ontwikkeld voor het gemak van de mens.
NADELEN
De flexlijn heeft absoluut een paar serieuze nadelen. Met mijn achtergrond als gedragstherapeut en mijn missie in het brengen van meer welzijn in het leven van honden, is dit een belangrijk onderwerp om aan de kaak te stellen. En ik weet, er zal bij sommigen een hoop weerstand of ontkenning op dit onderwerp komen. Maar ik hoop oprecht dat meer mensen gaan inzien welke gevolgen het gebruik van een flexlijn voor een hond kunnen hebben.
GELUID
Allereerst, het typische flexlijn geluid. De klik die je hoort als jij op het slot drukt waardoor de lijn vast komt te zitten in de katrol en de lijn niet verder kan uitrollen. Deze klik, dit geluid, daar zijn honden heel gevoelig voor. Uiteraard kun je niet alle honden over 1 kam scheren, dit geldt voor alles, maar veel honden worden hierdoor negatief geprikkeld in onze toch al zo overvolle prikkelbare wereld.
Dit geluid is 9 van de 10 keer een negatieve prikkel voor je hond en veel honden schrikken hier van. Dit geldt overigens ook voor klingelende hangertjes aan een tuigje of halsband. Dit soort geluiden zijn voor je hond niet fijn. En dat een hond hiermee leert omgaan, wat veel honden ook zullen doen omdat ze geen andere mogelijkheid hebben, wil nog niet zeggen dat het fijn is voor je hond of dat het je hond niet nadelig beïnvloed.
GEVOEL
Wat ontbreekt met een flexlijn is de ‘feeling’ met je hond. Ik noem bewust even het Engelse woord omdat dit beter de term dekt. Feeling. Er zit immers een katrol tussen jou en je hond, die katrol ontneemt jou dat je je hond kunt ‘voelen’. De katrol heeft in feite leiding over je hond en niet jijzelf. Je voelt zelf niet waar je hond uithangt, wat jij voelt is wat er met de katrol gebeurt i.p.v. wat er met je hond gebeurt.
Andersom geldt hetzelfde – en die is misschien nog wel belangrijker! – je hond voelt niet jou aan de andere kant van de lijn, maar de katrol en de spanning die daar continue op staat. Dit brengt een gat, een verstoring, in jullie contact, in jullie communicatie. Er zit letterlijk en figuurlijk een blokkade tussen jou en je hond. Dit kan leiden tot gedragsproblemen en zeker ook voor verwarring bij je hond. Ik hoop oprecht dat hier meer bewustzijn op gaat komen bij hondeneigenaren.
Het gebruik van een flexibele lange lijn daarentegen zorgt ervoor dat je in contact staat met je hond, werkelijk contact. Dit vraagt aandacht van jou en dat is nou precies wat je zou moeten willen in de relatie met jouw hond. Aandacht. Volledige bewuste aandacht voor je hond. Ongeacht waar jouw hond zich bevindt of wat hij doet, ben je in contact met je hond en kun je accuraat reageren op de omstandigheden. Dit komt jullie relatie absoluut ten goede.
Iets anders wat onder gevoel hoort is dat een flexlijn altijd strak staat. Er staat altijd, continue, spanning op de lijn. Kun je je voorstellen wat dit met een ander doet? Hoe zou het zijn als je zelf continue aan een lijntje wordt gehouden, letterlijk? Zeker als er sprake is van pijn, wat honden niet snel laten zien, is dit een extra belasting. Daarnaast stimuleer je gedrag waarbij je hond (nog meer) gaat trekken. Ze moeten immers altijd tegen de druk van de katrol inlopen.
ONVOORSPELBAARHEID
Stel, je hebt een lijn van 5 meter, of zelfs 8 of zelfs 10. Je hond rent vrolijk naar een soortgenootje toe maar de andere hond is verder dan de lengte van jouw riem. Kadeng! Je hond wordt in dit soort situaties abrupt tot stilstand gebracht, van 100 naar 0 zeg maar. Daar krijgt jouw hond even een flinke ruk te verduren, zomaar uit het niets, want de riem is immers op. Daar kan jij niets aan doen en je hond kan er niets aan doen, maar je hond vangt wel de pittige klap op (en jij misschien in je handen). Kun je je voorstellen welke pijn dit kan veroorzaken? En welke blessures op langere termijn? Zeker bij het gebruik van een halsband?
Stel je eens voor, voor de lol, gewoon even voor de lol. Ik doe jou een halsband om met een flexlijn. Doe even je ogen dicht en visualiseer dit beeld van jou met de halsband om. Probeer echt te voelen hoe dit voelt. Ik zeg tegen jou dat je heel hard moet gaan rennen. Jij weet niet beter, dus je gaat hard rennen, het gaat immers om de lol. En als jij full speed in jouw sprint zit, gooi ik ineens de riem op slot. Jij als mens stikt bijna door de luchtpijp die wordt afgekneld en daarnaast verlies je ook nog eens je evenwicht en val je door de harde klap op de grond. Je bent volledig uit balans. Kun je je verplaatsen in dit gevoel?
Als dit bij jouw hond gebeurt hoop ik op zijn minst dat die dan een tuigje om heeft en geen halsband, maar denk je eens in wat dit fysiek met een hond doet (schade aan de kwetsbare organen in de hals) en vooral ook mentaal en emotioneel? Je hond begrijpt hier niets van.
Deze onvoorspelbaarheid is een voortdurende bijkomstigheid bij het gebruik van een flexlijn. De ‘feeling’ ontbreekt hier volledig, zowel van jou naar je hond als andersom. Dan weer gaat het slot erop bij 5 meter, dan weer bij 1 en het volgende moment weer bij 4 meter. En elke keer die klik en elke keer weer dat onverwachte slot. De hond weet niet waar het aan toe is, omdat het werkelijke contact met jou ontbreekt. Dit komt jullie relatie niet ten goede, de hond wordt namelijk vaak in een situatie gebracht waarbij het niet weet waar het aan toe is. En als we het dan over een vertrouwensband hebben?
PIJN
Hoe vaak heb ik niet meegemaakt, zowel bij mezelf toen ik lang geleden nog (uit onwetendheid) een flexlijn gebruikte als bij andere mensen in het dagelijks leven, dat de katrol uit je handen vliegt, door wat voor omstandigheden dan ook. Het gevolg, de katrol vliegt richting de hond en de hond kan de klap opvangen. Even los van de nare klap die de hond hierdoor kan krijgen, is de kans dat er angst voor de riem bestaat ook groot. En wat als de hond gaat rennen of op de vlucht slaat en die katrol komt er achter aan? Dit kan zeer beangstigend zijn. Die katrol stopt namelijk pas als je hond zelf tot stilstand komt.
En dan heb ik het hier over een situatie waar je zelf nog bij bent. Maar wat als je hond echt op de vlucht slaat waarbij de kans bestaat dat de katrol ergens klem komt te zitten? Of zelfs meerdere keren tegen je hond aan knalt? Over deze gevolgen denk ik liever niet na. En geloof me, je zal de eerste niet zijn waarmee dit gebeurt.
Ook deze situaties kun je onder onvoorspelbaarheid scharen. Eigenlijk overlappen alle onderdelen elkaar en zijn ze met elkaar verweven. Maar het per ongeluk loslaten van de katrol is geen fijne ervaring voor je hond. Het gebeurt iedereen, niemand uitgezonderd.
Los daarvan kan het dunne en vaak scherpe koord een gevaar voor de omgeving zijn als het met een noodgang uit jouw handen vliegt. Niet alleen de katrol zelf kan een ander bezeren, ook het koord kan lelijke brandwonden of snijwonden veroorzaken als het koord met een snelle bewegingen ergens langs glijdt, zowel bij jou in bijvoorbeeld je handen als bij je hond.
VEILIGHEID
Het gebruik van een flexlijn is niet zonder risico’s. Wat mij betreft zouden ze verboden mogen worden. Vooral door de ontelbaren keren dat het mis gaat, of is gegaan, en dat gebeurt bij iedereen die er één gebruikt weleens.
Het gebruik van een flexlijn is zeker in het buitenland, met rotsachtig terrein, af te raden. Het koord kan gemakkelijk breken als het langs scherpe rotsen of stenen glijdt met als gevolg dat het touw breekt en jouw hond de kans heeft om ergens naar beneden te vallen. Flexlijnen zijn op dit punt absoluut niet betrouwbaar en sterk genoeg. Maar even los van het gebruik in het buitenland, bovenstaande punten lijken mij voldoende om te beslissen of een flexlijn jouw hond de meeste comfort oplevert.
De ene hond is de andere niet. Gebruik je een flexlijn en loopt je hond eigenlijk altijd los? Geen probleem. Gebruik je een flexlijn bij een hond die eigenlijk altijd netjes naast je loopt zonder onvoorspelbaar gedrag? Geen probleem.
Heb je een angstige, onzekere of onstuimige hond die graag de wereld ontdekt? Stap dan af van het gebruik van een flexlijn en ga eens een lange lijn proberen. Het versterkt de band met je hond als je bewust de aandacht en focus op je hond hebt gericht tijdens het wandelen, met andere woorden, dat je steeds ‘feeling’ hebt met je hond. Verbinding. Contact. En dat is wat we allemaal wensen toch? Een optimale relatie met onze hond.
Zelf gebruik ik lijnen van biothaan, deze zijn op maat te maken, in vele kleuren en ijzersterk. Ze liggen makkelijk in de hand, je kunt zelfs de breedte van de band zelf bepalen en alles aanpassen naar jouw wensen. Ik heb bewust geen handvat aan mijn lijnen, zodat ik ze ook veilig los kan laten terwijl ze aangelijnd zijn. Daarnaast maakt het niet uit of de lijn nat wordt, dit is handig in landen als Noorwegen en Schotland, als je door nat landschap loopt. Stoffen lijnen worden zwaar en onhandig als ze nat worden.
VOORDELEN LANGE LIJN
- je hebt contact met je hond
- je kunt je hond makkelijk en veilig begrenzen zonder nadelige gevolgen voor je hond
- je loopt veel bewuster met je hond
- je krijgt continue informatie door wat de lijn jou laat voelen waardoor je beter kunt anticiperen op allerlei omstandigheden
- je hond hoeft niet te dealen met nare onnodige geluiden/prikkels
- je hond krijgt bewegingsvrijheid zonder continue druk
- je garandeert veiligheid
- mocht je de riem los moeten laten in bepaalde situaties, dan heeft dit geen pijnlijke of angstige gevolgen voor jou of je hond
- je hebt meer grip op je hond
- de riem is slijtvast en kan niet snel breken (zeker in rotsachtig terrein is dit van belang!)
Tot zover het gebruik van een lange lijn versus flexlijn. Gebruik vooral een riem die jij fijn vindt en neem deze informatie mee in je achterhoofd. Heb je nog geen ervaring met een flexibele lange lijn? Probeer het eens uit, ga eens een paar weken met een lange lijn lopen en ervaar zelf het verschil.
In het boek ‘Backpacken met je hond‘ ga ik uitgebreid in op het gebruik van een lange lijn en ook op de gevolgen voor de gezondheid bij de organen van de hals bij het gebruik van een halsband.